Po co są emocje?

Radość

Właściwie cała grupa emocji radosnych, dodaje człowiekowi chęci do działania. Może to być konkretna czynność, może to też być uczenie się czegoś, czytanie z zaciekawieniem. Tak naprawdę, jak coś nas ekscytuje, to nie potrzebujemy zachęty, by zacząć, „jakoś tak samo to wychodzi”.

Naturalnie podążamy za bodźcem. Sięgamy, zatrzymujemy się wyczekując, czyli utrzymując napięcie, powtarzamy ruch. Każdy z nas potrafiłby przytoczyć przykłady takich aktywności, które sprawiają mu przyjemność, a przez innych są określane mianem nudnych. Niektórzy potrafią bardzo długo kopać w ogródku i choć czują znużenie, zmęczenie fizyczne to mówią „to sama przyjemność”, nie zniechęcają się.

Złość

„Silna grupa pod wezwaniem złości” daje przypływ siły, naturalnie pomocny w przeciwstawieniu się. Ma niestety najgorszą sławę, jest niedoceniane, budzące obawę, często tłumione, kojarzone z przemocą, krzywdą drugiej osoby. Stoję, nie ruszam się, jestem w gotowości do obrony, by móc w każdej chwili wykonać ruch do przodu. Wzmaga się moja zdolność obserwacji otoczenia. Ciało jest zmobilizowane do użycia siły, silniejszego, nieco bardziej zamaszystego ruchu. To nie znaczy, że będę atakować. Obserwując jednak, że moje mięśnie, stają się dyskretnie bardziej napięte, stopy mocniej przylegają do podłoża, czuję w sobie rosnącą siłę (choćby „tyci, tyci”), mogę wywnioskować, że pojawia się we mnie sprzeciw, czyli złość. 

Lęk

Grupa stanów emocjonalnych określanych jako lęk, strach może przejawiać się jako bardzo zróżnicowane symptomy w ciele. Tu napiszę jedynie o uczuciu strachu, które występuje zaraz po zadziałaniu bodźca. Inaczej możemy napisać, że jest to uczucie przestrachu. Jak bodziec jest wyraźny, duży, przykładowo huk, to całe ciało się kuli, zmniejsza, zaciska, chowa w sobie.

A mały przestrach, taki wywołany dajmy na to własną myślą?

Taki odpowiednio będzie się przejawiał jedynie mało widocznym ruchem ramion, pochyleniem sylwetki, opuszczeniem głowy. Lęk pozwala nam się schować, wycofać z działania, które jest potencjalnie zagrażające. Jednocześnie jest związany ze wzbudzeniem, by w dogodnym momencie móc uciec. Dlatego właśnie pojawia się w nasileniu lęku przyspieszenie bicia serca, krótszy, przyspieszony oddech. Identyczne symptomy są podczas wysiłku cardio.

Wstręt

Wstręt, odraza, czasem ktoś powie „aż mnie odrzuca”. Po co są emocje takie jak te? Uważa się, że ewolucyjnie wykształciły się, aby uchronić, powstrzymać nas przed pewnymi działaniami, dotykaniem, jedzeniem rzeczy, które mogą szkodzić, być potencjalnie trujące, toksyczne.  Odwracam się do tego, co lub kto jest jego wyzwalaczem – „triggerem”. Ciało przez ułamki sekund jakby się skręcało z ruchem w bok lub tył, zwłaszcza głowa. No i ten grymas na twarzy, bardzo charakterystyczny, prawda?

Smutek

Na koniec zostawiłam smutek. Również tym słowem wyrażamy emocje o bardzo różnym natężeniu od rozczarowania do rozpaczy. W smutku opuszczają nas siły, ciało staje się wiotkie, ciężkie, ramiona i głowa opadają. Zatrzymuje się, przestaje kierować tak silnie uwagę na świat. Przeżywam stratę, dociera do mnie, że coś się skończyło, kogoś, czegoś nie ma. Smutek czujemy również, gdy dochodzi do nas, że coś się nie wydarzy. Nic już nie można zrobić, by wrócić do poprzedniego stanu rzeczy.