Spokojny umysł - Atlas emocji

W jednym z poprzednich wpisów możesz przeczytać o pracach Ekmana. W tym wpisie przybliżę Ci efekt jego współpracy m.in. z Dalajlamą.

Spokojny umysł określa duchowość czy nauka?

Z pewnością jest wiele osób, które mogą poczuć się zakłopotane po zwróceniu uwagi, na osobę Dalajlamy w tym wpisie. Możnaby pomyśleć, czy to będzie wpis o duchowości, czy o buddyzmie. Inna osoba może powiedzieć, że spokojny umysł, „to takie czcze gadanie o miłosierdziu i miłości” bez dowodów naukowych. Nic bardziej mylnego. Dalajlama i Paul Ekman poznali się w roku 2000 podczas dyskusji o destrukcyjnych emocjach. Ekman był pod ogromnym wrażeniem tego spotkania. W szczególności zaciekawiło go, że jego własne badania i sposób, w jaki o emocjach mówił Dalajlama, są w wielu miejscach zbieżne.

Droga do konsensusu

Od tego czasu ich drogi krzyżowały się ze sobą, zaprzyjaźnili się. Co więcej, część ich wspólnych rozmów można znaleźć w sieci. Dodatkowo jest też dostępna książka, autorstwa obu panów, „Świadomość emocjonalna — źródło wewnętrznej równowagi i zrozumienia”. To prawdziwe spotkanie świata nauki i doświadczenia płynącego z praktyki.

W 2014 roku Dalajlama poprosił Paula Ekmana o zaprojektowanie Atlasu ludzkich emocji. W związku z tym przeprowadzono konsultacje z 248 czołowymi badaczami emocji. Byli zgodni co do istnienia pięciu uniwersalnych emocji: radości, smutku, wstrętu, złości i strachu. Tymczasem nie znaczy to, że temat został wyczerpany. Sam Paul Ekman podkreśla, że Atlas emocji nie jest dziełem naukowym przeznaczonym do recenzowania, że jest efektem konsensusu naukowego w tej dziedzinie. Powiedział: „To nie jest projekt naukowy. […] To wizualizacja tego, co naszym zdaniem zostało wyciągnięte z badań naukowych. To proces transformacyjny, praca wyjaśniająca”.

Spokojny umysł jako cel sam w sobie

Przede wszystkim dla Dalajlamy celem stworzenia Atlasu emocji, była chęć umożliwienia ludziom znalezienia drogi do spokojnego umysłu. Powiedział, że powinno stać się to podstawowym celem w dwudziestym pierwszym wieku. Konkretnie powiedział, że umysł spokojny przez 24 godziny, włączając w to sen, prowadzi do spokoju. Aby zilustrować to, podał przykład, że można energicznie zareagować, kiedy przelatuje obok ciebie bzyczacy komar, ale możesz, to zrobić nadal mając spokojny umysł.

„Mając spokojny umysł, widzisz otoczenie bardziej realistycznie, adekwatnie.

Jak rozwinąć spokojny umysł? Prawdziwą przeszkodą, czynnikiem niszczącym spokojny umysł jest lęk, podejrzliwość, nienawiść, gniew, chciwość i za duża ambicja”.

Są to słowa Dalajlamy, które padły podczas jednej z rozmów z Ekmanem.

Mówił on również, że chciałby, aby ten projekt oparty na wynikach badań pozwalał ludziom zbliżyć się do samouświadomienia i miłosierdzia i w związku z tym uważa, że nie powinien być kojarzony z religią.

„Na tę wewnętrzną stronę ludzie powinni zwracać większą uwagę, od poziomu przedszkola do poziomu uniwersyteckiego. Nie chodzi tylko o wiedzę, ale o stworzenie szczęśliwej istoty ludzkiej. Szczęśliwa rodzina, szczęśliwa społeczność i wreszcie szczęśliwa ludzkość” – powiedział Dalajlama.

Atlas emocji w praktyce

Atlas jest interaktywnym przewodnikiem po emocjach. Dlatego jego studiowanie umożliwia lepsze poznanie siebie, przyczyny wzniecania w nas uczuć. To z kolei wiedzie do samozrozumienia umożliwiającego świadome wyrażenie uczucia poprzez podjęcie działania. W konsekwencji dochodzi do spadku intensywności danej emocji, czy dłużej utrzymującego się uczucia, umysł staje się spokojny. W kolejnych wpisać będziemy przyglądać się zawartości Atlasu.

Końcowy wizualny i funkcjonalny efekt jest dziełem firmy Stamen, założonej przez Erica Rodenbecka, tworzącego wizualizacje Google, Facebooka i MTV. Powiedział on, że Atlas był najtrudniejszym projektem, nad jakim kiedykolwiek pracował. Warto wspomnieć, że Atlas jest też dziełem pracy córki Ekmana, Eve Ekman, która jest psycholożką, badaczką i trenerką emocji.