Osoby określane mianem nieodpowiedzialnych określane są jako niewiarygodne, lekkomyślne, niepoważne, nieprzewidywalne, egoistyczne, impulsywne, niezaangażowane.
Co się kryje pod ich zachowaniami? Czy zawsze „mają wszystko w nosie”? Może jest coś więcej? Przeczytaj.
Co sprzyja nie braniu odpowiedzialności za swoje decyzje?
Zdecydowanie brak umiejętności przewidzenia skutków utrudnia podejmowanie odpowiedzialnych decyzji. Jest to jasne, niekiedy potocznie mówi się o „bezmyślności”. Nie jest to jedyny powód. Można również odczuwać lęk przed odpowiedzialnością. Dla części osób obawa przed negatywnymi konsekwencjami własnych działań jest paraliżująca.
Negatywne konsekwencje wzięcia na siebie odpowiedzialności
Można rzecz nonszalancko „skoro konsekwencje miałyby być negatywne to może i lepiej, że ktoś nie podejmuje działania”. Jest to daleko idące uogólnienie i myśląc w ten sposób, przyczyniamy się do utrwalania zniekształceń poznawczych. Dla wielu osób „negatywne konsekwencje” to skrytykowanie, odrzucenie lub dezaprobata otoczenia po podjęciu decyzji, która byłaby dla nich dobra. Takie osoby mogą trwać latami w relacjach, pracach, układach, które nie tylko są niekorzystne, ale wręcz krzywdzące.
Lęk przed odpowiedzialnością
Perspektywa braku wsparcia ze strony otoczenia i brak możliwości oparcia się na sobie wywołują lęk. Najbardziej podatne na taki lęk, są osoby, które mają niskie poczucie własnej wartości, szukają aprobaty w otoczeniu. Nie znaczy to, że nie są wartościowe czy sprawcze. Czasem potrafią świetnie wspierać innych, pracują w zawodach pomocowych. Nierzadko biorą na siebie zbyt dużą odpowiedzialność za dobrostan innych. Dzieje się to kosztem siebie a podsycane jest niewiarą we własne umiejętności. Jeśli taka osoba znajdzie się w otoczeniu, które czerpie korzyści z jej opiekuńczości, to może się okazać, że rzeczywiście wokoło nie ma osoby, która pomogłaby jej. Często jest to skutkiem przemocy doświadczanej w przeszłości (skomentuj, jeśli chcesz by rozwijać ten temat w kolejnych wpisach).
Co można zrobić?
Po pierwsze nazwać problem. Unikanie konfrontacji przedłuża czas i jest jeszcze trudniej wziąć odpowiedzialność za zaspokojenie swoich potrzeb. Tak, jako dorośli ludzie sami odpowiadamy za zaspokojenie swoich potrzeb. Niestety życie nie jest bajką, gdzie ktoś przyjdzie i ochroni nas, zwłaszcza jeśli otoczenie nie wie, że jest źle. Dlatego drugim krokiem powinno być powiedzenie o tym, z czym jest Ci trudno. Wybieraj osoby, które nie oceniają, a wspierają. Jeśli nie widzisz wokół siebie ani jednej takiej osoby, to nie wahaj się sięgnąć po profesjonalne wsparcie. Otoczenie, czerpiące korzyści z twojego braku umiejętności wzięcia odpowiedzialności, nie będzie dla Ciebie wsparciem w zmianie.
Praktyka samoświadomości
Wiedza o sobie jest pierwszym czynnikiem, który pozwala w ogóle myśleć o zmianie. Jednak dopiero zastosowanie tej wiedzy w praktyce umożliwia dokonanie zmiany. Poniżej znajdziesz pytania, które mogą być pomocne w wykorzystaniu informacji z powyższego tekstu w Twojej codzienności.
Rozsiądź się wygodnie i częstuj do woli materiałami.
Korzystanie z prezentowanych materiałów nie zastąpi konsultacji z lekarzem, nie służy leczeniu czy diagnozowaniu.
